Một tiết học của chúng tôi không
được kéo dài quá 40 phút. Trong 40 phút ấy, cô vừa phải truyền thụ kiến thức
mới, vừa hướng dẫn các con làm bài vào vở ô li. Giáo viên phải rèn từng tí một,
từ cách viết tên đề bài lùi vào mấy ô cho đẹp, rồi hết bài phải kẻ ngắn, kẻ chân
bài,... Tôi là một giáo viên tiểu học ra trường và làm
việc được 4 năm. Số năm công tác đó không phải là con số đáng nói nhưng tôi đã
được tiếp xúc và va chạm thực tế với cả 2 môi trường làm việc ở trường dân lập
và trường công lập.
Trong suốt 4 năm công tác đó, tôi vẫn thường xuyên
đọc sách, báo và theo dõi các bài viết của bạn đọc trên
VnExpress.net.
Tôi đặc biệt chú ý những bài viết liên quan đến ngành nghề của tôi. Và càng đọc
tôi càng thấy buồn (thậm chí là đôi lúc thấy thất vọng) cho mình, cho đồng
nghiệp và cho cả cái nghề cao quý mà tôi đã từng mơ ước từ ngày tôi còn là học
sinh cấp 1.
Đọc bài viết "Nhà trường dồn hết trách nhiệm dạy
học cho phụ huynh" của chị Hera Nguyen mà tôi thấy bức xúc quá. Tôi không biết
con chị học trường nào và do cô giáo nào chủ nhiệm nhưng điều trước tiên tôi cảm
thấy là chị đã đưa ra một ý kiến cực kỳ cảm tính, không suy xét từ nhiều
phía.
Chị và nhiều phụ huynh khác nữa (cũng có ý kiến
như chị) cho tôi hỏi một câu là: "Sao các anh chị không đến lớp ngồi học thử một
buổi cùng với con mình, để biết và hiểu được buổi học đó, cô giáo và học sinh
phải làm những công việc gì?"
Các anh chị có biết rằng, một tiết học của chúng
tôi không được kéo dài quá 40 phút. Mà trong 40 phút ấy, cô giáo vừa phải truyền
thụ kiến thức mới, vừa hướng dẫn các con làm bài vào vở ô li. Mà các con cấp 1,
đặc biệt là lớp 1, 2, 3 viết bài rất chậm. Giáo viên chúng tôi phải rèn từng tí
một, từ cách viết tên đề bài lùi vào mấy ô cho đẹp, rồi hết bài phải kẻ ngắn, kẻ
chân bài,...
Các anh chị không thể biết được là các con mình
còn nhỏ quá, đến việc cầm chiếc thước kẻ để kẻ cho thẳng cũng còn lúng túng. Mà
lớp thì không phải chỉ có 5 đến 10 cháu. Ở các trường công lập đông học sinh,
một lớp có đến 50 cháu, mà chúng tôi phải cố gắng làm sao hướng dẫn cho được
phần đông cả lớp. Các con lại viết chậm nên rất nhiều con làm không kịp đủ lượng
bài, không hoàn thành ngay trong tiết học đó. Nên chúng tôi phải lấn sang tiết
học khác.
Vậy là đương nhiên tiết hướng dẫn làm bài tập về
nhà (theo thời khóa biểu buổi chiều) không còn thời gian nữa. Mà lại muốn các
con đạt hiệu quả tối thiểu, nên bắt buộc chúng tôi phải yêu cầu các con phải về
nhà làm bài tập.
Các anh chị nào gửi con đến trường cũng mong con
mình học giỏi, điểm cao. Nhưng khi cô giáo giao bài về nhà để con rèn luyện thêm
cho thành thạo các kỹ năng làm bài, kỹ năng tính toán thì lại kêu: "Nhà trường
dồn trách nhiệm dạy học cho phụ huynh".
Đã bao giờ các anh chị quan tâm để hiểu hết được
đặc thù công việc của người giáo viên chưa ạ? Các anh chị sau 8 tiếng làm việc ở
công ty, trở về nhà là được dành thời gian cho gia đình, rồi có thời gian xem ti
vi giải trí. Đến 22h, các vị được lên giường đi ngủ, còn giáo viên chúng tôi lại
khác.
Hết giờ dạy học ở trường, tối về lo việc nhà, cho
con đi ngủ xong, chúng tôi lại phải ngồi vào bàn soạn giáo án, rồi chấm chữa
bài. Nếu là giáo viên tiểu học thì phải soạn không chỉ một môn. Tôi chỉ lấy ví
dụ, riêng môn Tiếng Việt đã có tới 6 phân môn. Mà giáo án năm nào phải soạn của
năm đó, có ghi ngày tháng bằng bút mực (để tránh việc sử dụng lại giáo án của
năm trước).
Hôm nào chúng tôi cũng phải thức khuya. Sáng thì
dậy sớm để có mặt ở trường lúc 7h15 và 7h30 bắt đầu tiết học đầu tiên. Trong khi
quý vị thường là 8h mới phải bắt đầu làm việc.
Tôi chỉ nói 1 ví dụ đơn giản như vậy về công việc
của người giáo viên. Các vị cứ tự hỏi mình xem, đã bao giờ các vị tìm hiểu để
cảm thông và chia sẻ với công việc dạy chữ - rèn nết người của người thầy
giáo.
Chúng tôi làm việc không phải là 8 tiếng ở trường
nữa mà về nhà vẫn phải tiếp tục. Sức lao động chúng tôi bỏ ra nhiều hơn rất
nhiều so với ngành nghề khác trong xã hội. Nhưng lương của một giáo viên biên
chế, tính theo trình độ chuẩn hệ CĐ Sư phạm, tính cả 500 nghìn phụ cấp là khoảng
1,8 triệu đồng, cộng thêm lương dạy 2 buổi mỗi ngày thì được khoảng 3 triệu đồng
mỗi tháng.
Chúng tôi làm việc đến 12h đêm vẫn chưa xong việc
để đi ngủ, trong khi quý vị chỉ 8 tiếng đã có 4,5 triệu đồng mỗi tháng rồi.
Nhưng giáo viên biên chế mới được gần 3 triệu đồng, còn giáo viên hợp đồng như
tôi chỉ được 900.000. Các vị thử nghĩ xem, những gì chúng tôi được hưởng có xứng
đáng với sức lao dộng chúng tôi bỏ ra?
Vậy mà các vị phụ huynh đã không cảm thông, động
viên, lại còn có những ý kiến như vậy. Các anh chị muốn con mình học giỏi, thành
tài thì không thể chỉ dừng lại tiếp thu những kiến thức sơ giản mà SGK biên soạn
theo trình độ chung của học sinh cả nước. Mà muốn thế thì chẳng còn cách nào
khác là luyện tập để rèn kỹ năng thành thạo.
Hơn nữa, chúng tôi có giao bài về nhà hay yêu cầu
các con xem trước nội dung bài học hôm sau, mục đích cũng là để rèn cho các con
thói quen tự giác ngồi vào bàn học. Nếu bài tập nhiều thì mục đích cũng là giúp
các con biết định hướng sắp xếp thời gian biểu cho hợp lý. Nếu rèn được các thói
quen đó thì lên cấp 2, các con sẽ không vất vả trong việc chủ động lĩnh hội
những kiến thức đòi hỏi tư duy logic rất nhiều.
Vì thời gian có hạn, nên trên đây cũng chỉ là một
chút tâm sự buồn - vui nghề giáo mà tôi muốn chia sẻ với tất cả bạn đọc của
VnExpress.net.
Tôi hy vọng, sau bài viết này, các vị phụ huynh
cũng nhìn nhận lại một chút. Và tôi nghĩ, phụ huynh và giáo viên chủ nhiệm nên
có những sự trao đổi tâm tư nguyện vọng với nhau để hiểu nhau hơn, tránh việc đổ
lỗi cho nhau: trách nhiệm thuộc về người này hay người kia.
Hai lực lượng nòng cốt trong cả quá trình giáo dục
những mầm non của đất nước là phụ huynh và giáo viên. Nếu giữa hai lực lượng này
luôn có sự trao đổi và hợp tác lẫn nhau, thay vì phê phán nhau, thì công cuộc
"trồng người" của chúng ta mới hiệu quả và thành công được.